# 複素解析 p222問題3 ###### tags: `複素解析` `演習問題` `p222` $\newcommand\pare[1]{(#1)} \newcommand\Pare[1]{\left(#1\right)} \newcommand\squa[1]{[#1]} \newcommand\Squa[1]{\left[#1\right]} \newcommand\Abs[1]{\left|#1\right|} \newcommand\od[2]{\frac{d#1}{d#2}}$ ## 問題 Fresnel積分の極限 \begin{align} \int_{0}^{\infty} \cos(x^2)dx &={\sqrt{\frac{\pi}{8}}} \\ \int_{0}^{\infty} \sin(x^2)dx &={\sqrt{\frac{\pi}{8}}} \end{align} を示せ. ## 解答 複素平面上の第一象限に$\text{Re}$軸に沿う形で1/8 pizzaの周の形状の閉曲線$C$を取る. $C$の半径を$R$とし, 円弧の経路を$\gamma_1$, $\pi/4$の方向を向いた経路を$\gamma_2$とする. このとき, 次が成り立つ. \begin{align} &\int_{0}^{\infty}\Pare{\cos(x^2)+i\sin(x^2)}dx \\ ={}&\lim_{R\to\infty}\Pare{\int_C e^{iz^2}dz-\int_{\gamma_1} e^{iz^2}dz+\int_{-\gamma_2} e^{iz^2}dz} \\ ={}&\lim_{R\to\infty}\Pare{-\int_{0}^{\pi/4} e^{i(Re^{i\theta})^2}Rie^{i\theta} d\theta+\int_{0}^{R} e^{i\Pare{\frac{1+i}{\sqrt{2}}t}^2}\frac{1+i}{\sqrt{2}}dt} \\ ={}&\lim_{R\to\infty}\Pare{-\int_{0}^{\pi/4} e^{iR^2\cos(2\theta)}e^{-R^2\sin(2\theta)}Rie^{i\theta} d\theta+\int_{0}^{R} e^{-t^2}\frac{1+i}{\sqrt{2}}dt} \\ ={}&-\lim_{R\to\infty}{R\int_{0}^{\pi/4} e^{iR^2\cos(2\theta)}e^{-R^2\sin(2\theta)}ie^{i\theta} d\theta}+\frac{1+i}{\sqrt{2}}\frac{\sqrt{\pi}}{2} \end{align} ただしガウス積分を使った.第1項について \begin{align} &\Abs{R\int_{0}^{\pi/4} e^{iR^2\cos(2\theta)}e^{-R^2\sin(2\theta)}ie^{i\theta} d\theta} \\ \le{}&R\int_{0}^{\pi/4} e^{-R^2\sin(2\theta)} d\theta \\ ={}&\frac{1}{2R}R^2\int_{0}^{\pi/2} e^{-R^2\sin u} du \\ \end{align} と評価できる. ここで次式において$k\to\infty$を考える. \begin{align} &\Abs{k\int_{0}^{\pi/2} e^{-k\sin u} du-1} \\ \le{}&\Abs{k\int_{0}^{\delta} e^{-ku} du-1+k\int_{0}^{\delta} e^{-ku}\Pare{e^{k(u-\sin u)}-1} du} +\Abs{k\int_{\delta}^{\pi/2} e^{-k\sin u} du} \\ \le{}&\Abs{k\Squa{-\frac{1}{k}e^{-ku}}_0^\delta-1} +\Abs{k\int_{0}^{\delta}\Pare{e^{k(u-\sin u)}-1} du} +\Abs{k e^{-k\sin\delta} \pi/2} \\ \le{}&{e^{-k\delta}} +{k\delta\Pare{e^{k(\delta-\sin \delta)}-1}} +2\Pare{k e^{-k\sin\delta}} \\ ={}&{e^{-t^3{t^{-2}}}} +{t^3{t^{-2}}\Pare{e^{t^3({t^{-2}}-\sin {t^{-2}})}-1}} +2\Pare{t^3 e^{-t^3\sin{t^{-2}}}} \\ ={}&{e^{-t}} +{t\Pare{e^{t^3[t^{-6}]}-1}} +2\Pare{t^3 e^{-t^3\squa{t^{-2}}}} \\ ={}&{e^{-t}} +[t^{-2}] +2\Pare{t^3 e^{-[t]}} \\ \to{}&0 \quad (t\to\infty) \end{align} ただし上計算において$k=t^3, \delta=t^{-2}$とおいて$t\to\infty$とした. ($[t^n]$の記号の使い方が曖昧だが, (ここまで展開すればあとは自明な事柄を)厳密に書くのに疲れてしまった.) よって \begin{align} \lim_{k\to\infty}k\int_{0}^{\pi/2} e^{-k\sin u} du=1 \end{align} であり \begin{align} \lim_{R\to\infty}{}&\frac{1}{2R}R^2\int_{0}^{\pi/2} e^{-R^2\sin u} du=0 \end{align} が従う. 故に \begin{align} &\int_{0}^{\infty}\Pare{\cos(x^2)+i\sin(x^2)}dx=\frac{1+i}{\sqrt{2}}\frac{\sqrt{\pi}}{2} \end{align} であり \begin{align} \int_{0}^{\infty} \cos(x^2)dx &={\sqrt{\frac{\pi}{8}}} \\ \int_{0}^{\infty} \sin(x^2)dx &={\sqrt{\frac{\pi}{8}}} \end{align} を得る.