20231126 == ![20231126](https://hackmd.io/_uploads/HkmskBeSa.png) # 1. Chū-ngó͘ siāu-kài - Ngô͘ Ka-bêng https://linktr.ee/ngoohebi - 台文雞絲麵 https://linktr.ee/taibunkesimi - 台文博覽會/打狗台語文促進協會 https://linktr.ee/taibunexpo # 2. Kái-koat būn-tê Mn̄g tāi-ke kō͘ Tâi-gí kā bîn-chiòng siāu-kài ē tú tio̍h siáⁿ-mih būn-tê. ## Kiàn-gī Chu-liāu seng chhōe ū keng-giām ê tan-ūi lâi chò Tâi-gí-bûn pán--ê. - Ū bûn-jī chu-liāu (Pe̍h-ōe-jī, Hàn Lô pán) - Gí-sû Hàn-jī ē kéng khah thong-sio̍k-\-ê - Ū lio̍k-im chu-liāu (Sòaⁿ-téng YouTube, sàu QRCode) - Hun-lián: O̍h lâng án-chóaⁿ kóng khah khin-khó - Kàu-châi: Ha̍k-hāu, ka-tiúⁿ - Ha̍k-si̍p: Bîn-chiòng thang ka-tī lī-iōng Kin-á-ji̍t seng kà lín - ke-si - lí-lō͘ - phiat-pō͘ Kiàn-pún - Kim-siâⁿ (簡介/導覽) - https://hackmd.io/Fkd08dUORK6lGE-rCEMRiQ - Tâi-lâm Chhī kó͘-chek iâⁿ-tūi kòe koan () - https://www.youtube.com/@taibunexpo/playlists # 3. Chhiáⁿ tāi-ke siāu-kài - Chū-ngó͘ siāu-kài (1 hun-cheng) - Siāu-kài lán Chúi-tō Phok-bu̍t-koán (1 hun-cheng) # 4. Seng chù ī-hông siā ## Tâi-gí choan-bûn tiûⁿ Bó-gí ka-têng - https://www.facebook.com/taigiloo/posts/pfbid0b4o1HCAVufrAXbvu3Ee7XK93Xc1wXaDmdTypPvfyr9Ttyd72euwTYLkuvTVMJqjPl - https://www.facebook.com/taigimama/posts/pfbid023xXrVhHitJ2XPLYXoA1cYgbmZy5bZgb7UE9ebX8paw5fdXypsiAUhP9DqJf5v3wgl - https://www.instagram.com/p/CzoAJFzyYxt/ Chù-tiōng - Tâi-gí chiàm kúi pha - Tâi-gí hoat-im, gí-hoat kám chèng-khak - Hó-bái chin gâu sì-kè hòng-sàng - Bái ē khì tâu (chèng-hú) / 國家語言發展法 Thé-liōng - Tâi-gí choan-bûn tiûⁿ - Choan-kang cháu lâi thiaⁿ - Pē-bú ūi tio̍h gín-á # 5. Būn-tê án-chóaⁿ kái-koat ## Kín / Tn̂g-kú Kín - Seng èng-hù Tn̂g-kú - Ha̍k-si̍p, lia̍p-chek, siū kàu-io̍k - Án-chóaⁿ ha̍k-si̍p? ## Bûn-jī - Bûn-jī ê lī-ek ## Hoat-im - O̍h Pe̍h-ōe-jī (Lô-má-jī) - Jī-bó (Khah gâu kóng m̄ tio̍h-\-ê. Khiuⁿ-kháu chha.) - Siaⁿ-tiāu (Mā ū khiuⁿ-kháu chha.) - Thang óa-khò ke-si o̍h Tâi-gí - Pe̍h-ōe-jī ê lī-ek - Bián o̍h ke kì Hàn-jī - Khòaⁿ--tio̍h to̍h ē-hiáu tha̍k - 白話字ê首都-台南 https://taitokchi.com/peh-oe-ji-e-siu-to-i/ - Sòaⁿ-téng chu-goân - https://oh.taigi.info/ - 台語台文基礎教材 (káng-gī tē 4 ia̍h) - Pe̍h-ōe-jī sòaⁿ-téng kàu-ha̍k iáⁿ-phìⁿ - Hia̍p-hōe kò͘-tēng ū khui khò-têng Lē - 8 tiám tòng - https://www.youtube.com/clip/UgkxzgQQo_0TPGWbSqXGqlcpJp0EU_gmvaaK ## Gí-sû - 探望 - 總算 - 一開始 chi̍t khai-sí > chhím-thâu-á / tú - 一大早 chi̍t thàu-chá > thàu-chá ## Gí-hoat (gí-iōng, kù-hoat) Gí-iōng ê lē - 我很"厲害" ## Kù-hoat - 嗎:Mn̄g kù - 吧:Bô sáⁿ khak-tēng, hoán būn - Kù té, 1 koe̍h 1 koe̍h. Kù lāi-té mài koh kauh kù. - 小明的媽媽為了幫助非洲沒有乾淨飲用水能喝的小朋友來捐款 > ? - Tiōng-tiám ê mi̍h/lâng/tāi-chì seng kóng khah hó Lē - 爸爸給我十塊錢 > A-pa cha̍p kho͘ hō͘-\-góa. - Góa chia̍h liáu piān-tong–ah. > - Góa piān-tong chia̍h liáu-\-ah. - Piān-tong góa chia̍h liáu-\-ah. Lē - 8 tiám tòng - https://www.youtube.com/clip/UgkxzKcn_4-3eipQKYG7YP7cvn4lKmYNJBPp - https://www.youtube.com/clip/UgkxMU-QouBTAS7ythK5fVTqf22EpZrh2rJQ ### Hō͘ Tiong-kok ōe thāu-\-tio̍h-ê - 若 ... "的話" > Nā ... - 我"是"覺得 ... > Góa kám-kak ... - 幫我做一個 ... 的動作 > Kā góa tàu ... ## Tâi-gí sû ū siáⁿ-mih te̍k-sek - Tōng-sû, hêng-iông sû chē - Bêng-sû khah chió Lē - Kám-siā lí ê o-ló. > Kám-siā lí (kā góa) o-ló. - 進行台南地區水源、水質的調查 > tiau-cha ... ## Hoan-e̍k Khùn-lân ê só͘-chāi - 2 khoán gí-giân lóng ài chin se̍k-chhiú - Tâi-gí bô-\-ê ài chhòng chō sin sû - Lán kā bîn-chiòng siāu-kài kám ū su-iàu chhòng chō sin sû? Chhiú-lō͘ - Kui pha lo̍h-khì hoan, mài ta̍k kù ta̍k sû hoan. - Tiong-bûn kui pha tha̍k liáu khàm--khí-lâi, kō͘ kháu-gí têng kóng - Siōng bái to̍h sī sa Tiong-bûn kó ti̍t-chiap hoan, sim-chì chiàu tha̍k - Hoan ì-sù (Kháu-gí, kán-tan ê ōe-gí) - Chioh im (Kóng liáu koh pó͘ kái-soeh, Tâi-gí, kî-thaⁿ gí-giân) - Chō sin sû? - Kò͘-sû ê lí-lō͘ ài chai-bat # Pó͘-chhiong #1 導覽 tō-lám, tó-lám 網路 bāng-lō͘, báng-lō͘ 志工 chì-kang 沈澱 > chē-chheng / chē-té 明礬 > hoân / ~ hoân 聽力 thiaⁿ-le̍k / thiaⁿ-la̍t? lêng-le̍k / 力? 告一段落 > kàu chia siu-soah, kàu chia chhé-pái, seng kàu chia ... 以來 > chū ... 如果 kóng > Chún kóng 包括(pau-koat) > ū ... Tâi-gí sò͘-ióng ê thê-seng > Tâi-gí lêng-le̍k án-chóaⁿ thê-seng ... mā? > Kám ... ? / Sī --bô? / Sī --m̄? / Ū --bô? Hoan-e̍k chiàu Tiong-bûn tha̍k (bûn-giân) im? hoâiⁿ-ke̍h, káu-ke̍h, án-chóaⁿ péng sû-tián > "~ keh8" Hàn-jī án-chóaⁿ siá kám ū iàu-kín? Kám it-téng ài chhōe Hàn-jī lâi siá? Choan-iú bêng-sû án-chóaⁿ chhú-lí? Tiong-bûn chiàu tha̍k? Lâng-miâ, tē-hō-miâ beh án-chóaⁿ tha̍k? Tiong-bûn chiàu tha̍k? 唧筒 chek-tâng > pump > phòng-phuh (ná chúi-hia̍p-á / kā chiú thiu--khí-lâi) ... 之父 > chhōa thâu-\-ê, thâu-khí-seng ... # Pó͘-chhiong #2 Ka-tī miâ-sèⁿ kám ē-hiáu? oân-kang g tō-lám tó le̍k-sú ik hong-kéng kong-kéng bo̍k-phiau/piau 小細節 然後 老師 chiok pàng sang 謝謝 to-siā Soaⁿ-á-téng / San-siōng Chòe tōa / siōng tōa chhit-á / lú-pêng-iú 打卡 chhōa tio̍h lāu phōaⁿ ê-po͘ hó 國語 khoân-kéng h 針對 chiam-tùi chim / X 之下 故鄉 古色古香 淵源 官田 多多指教 同學 練習 遠足 出生tī