# Fietssnelwegen

###### tags: `cycle highways`

[September & oktober 2021: OSM aanpassingen op vraag van de Vlaamse provincies](https://hackmd.io/2MOPVgeBSSSUQoVGvRy69g?view)

[MapComplete Fietssnelwegen (nieuw)](https://pietervdvn.github.io/mc/develop/cycle_highways?language=en&download-control-toggle=true)

[Officiële versie datamodel](https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Tag:cycle_network%3DBE-VLG:cycle_highway)

-------------

# Historiek

## Datamodel

Gemigreerd naar [officiële versie op de wiki](https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Tag:cycle_network%3DBE-VLG:cycle_highway)

Onderstaande enkel ter info

Principes:
* Net zoals andere routes: we mappen enkel fietsroutes die op terrein aangeduid zijn als routes die aan het algemene publiek getoond worden
* We mappen de realiteit zoals ze is, niet zoals we ze wensen. De Fietssnelwegen zijn nog niet klaar, dus we tonen ze nog niet alsof ze klaar zouden zijn
* De data kan door iedereen gevisualiseerd worden zozals ze dat wensen
* Onderscheid tussen de route en de weg. Beide kunnen proposed zijn!

### 1) gewone fietssnelweg

- **op het terrein**:
- aangeduid met **logo** (blauwe driehoek met witte F) en/of bewegwijzering (zie https://fietssnelwegen.be/veelgestelde-vragen#hoe-kan-ik-een-fietssnelweg-herkennen)
- een fietssnelweg is bewegwijzerd als er een systematische bewegwijzering met de F-huisstijl is toegepast over de volledige lengte van de route, bestaande uit borden en/of grondmarkeringen, die gebruikers handvaten geeft om zich op de route te oriënteren en die helpt bij het navigeren over de route.
- de segmenten van deze fietssnelweg kunnen al of niet " af" (in de zin: nog niet de gewenste breedte, nog niet het definitieve tracé). Dat is een eigenschap van de segmenten zelf
- **in OSM**: segmenten (bestaande of nieuw toegevoegde wegen / fietspaden in OSM) worden toegevoegd aan relatie. De relaties zullen we niet moeten opsplitsen omdat ze te groot/lang moeten zijn. Volgende tags worden gebruikt:
- type=route
- route=bicycle
- bicycle:type=utility ? (zie [wiki](https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Key:bicycle:type))
- network=ncn
- ref=F6
- name=F6 Fietssnelweg Brugge - Aalter
- operator=
- website=https://fietssnelwegen.be/F6
- cycle_network=BE-VLG:cycle_highway (zie [wiki](https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Talk:Tag:cycle_network%3Dcycle_highway))
- cycle_highway=yes

### 2) stukken fietssnelweg, omleiding
- **op het terrein**: bewegwijzerd als omleiding van een fietssnelweg OF officieel gedefinieerd als omleiding
- **in OSM**: segmenten (bestaande of nieuw toegevoegde wegen / fietspaden in OSM) worden toegevoegd aan een aparte relatie met dezelfde tags als een fietssnelweg, plus
- state=temporary

### 3) stukken niet-gerealiseerde fietssnelweg, befietsbaar
- **op het terrein**: niet aangeduid, maar tracé valt wel samen met bestaande wegen
- **in OSM**: segmenten (bestaande of nieuw toegevoegde wegen / fietspaden in OSM) worden toegevoegd aan een aparte relatie met dezelfde tags als een fietssnelweg, plus
- state=proposed

### 4) stukken niet-gerealiseerde fietssnelweg, niet befietsbaar
- **op het terrein**: niet aangeduid, geen infrastructuur, dus niet befietsbaar. Het gaat hier enkel om een ‘virtuele wenslijn’
- **in OSM**: de wenslijn wordt als lijn ingetekend en wordt toegevoegd aan dezelfde relatie als de stukken niet-gerealiseerde fietssnelweg die wel befietsbaar zijn (dus concreet in relatie met state=proposed). Afhankelijk van hoe ver men gevorderd is met de realisatie taggen we:
- highway=no + note=* als er enkel een wenslijn is.
- highway=proposed als de wenslijn geconcretiseerd is in een bouwvergunning.
- highway=construction als de werken bezig zijn.

~~5) alternatieven voor fietssnelwegen, befietsbaar, niet aangeduid op het terrein~~
~~- op het terrein: niet aangeduid~~
~~- in OSM: ~~
~~- worden niet getagd als deel van een fietssnelweg~~
~~- bestaande relaties worden verwijderd~~

Vragen:
>[name=Joost] Ook niet indien "officiële omleiding in overheidsdatabase"?
>[name=Thierry] ik ben ook wel voorstander om deze "gevalideerde omleidingen" op één of andere manier te behouden, desnoods met een andere tag dan state=proposed of state=temporary

### inhoudelijke open vragen
- Wat is de bron voor de tracés?
- Enkel fietssnelwegen.be of ook andere bronnen mogelijk? OSM-principe is "enkel indien bouwvergunning verleend" of "quasi zeker dat het hier op deze manier gebouwd zal worden"
- De [VolleGaas-route](https://pers.vlaamsbrabant.be/volle-gaas-met-de-fiets-van-pajottenland-naar-brussel) is door de Prov. Vlaams-Brabant in 2020 gelanceerd als "doorfietsroute" (= light fietssnelweg). Integreren we die route in dit datamodel?
Provincie Antwerpen heeft iets gelijkaardigs gedaan met de [F102 Herentals-Turnhout](https://www.provincieantwerpen.be/aanbod/drem/dienst-mobiliteit/fietsbeleid/fietsostrades/F102.html) die ze voor de komende jaren geselecteerd heeft als een "autoluwe fietsroute"

### technische openstaande vragen
- Hebben we nog nood aan supperroutes?
- De logica van Jo was om een superroute te maken voor het volledige tracé met zowel befietsbare als niet-befietsbare stukken (bijv. “F6 Fietssnelweg Brugge - Gent (wenslijn)”) de en een voor de (gesuggereerde) omleidingen (bijv. “F6 Fietssnelweg Brugge - Gent (omleidingen)”). Beide types superroutes vormen een aaneengeschakeld traject van begin van de fietssnelweg tot eind. Hebben we dit nog nodig? Op zich kunnen we ook een query doen op bijv. ref om het volledige tracé te bekomen.
- Als we superroutes maken, geven we ze dan een tag state=proposed zolang niet alle segmenten bewegwijzerd zijn?
- Hebben we nood aan master routes?
- Momenteel hebben we https://www.openstreetmap.org/relation/6682883/ Welk nut heeft die? Willen we die behouden?

## VOTING

* Vote 1: we maken een relatie ENKEL aan als [echte fietssnelweg](https://hackmd.io/127apGHrS_6_FEfcGfcnNw?both#%E2%80%9Cechte-fietssnelweg%E2%80%9D) (link verwijst naar datamodel hier) indien de fietssnelweg reeds op terrein is aangeduid

> [name=Jo] NEEN
> [name=Joost] JA
> [name=Thierry] NEE
> [name=Seppe] JA
> [name=s8evq] JA
> [name=Pieter VDVN]
> [name=Thibault Mol]

* Vote 2: we mappen tijdelijke omleidingen in een relatie zoals in Vote 1, mét toevoeging state=temporary (NOTE: zie vote 3 voor wat we precies onder tijdelijke omleidingen meenemen)

> [name=Jo] JA
> [name=Joost] JA
> [name=Thierry] JA
> [name=Seppe] JA
> [name=s8evq] JA
> [name=Pieter VDVN]
> [name=Thibault Mol]

* Vote 3: tijdelijke omleidingen worden enkel gemapped indien:
- A: ze op terrein aangeduid zijn
- B: ze een officieel karakter hebben (ongeacht of ze aangeduid zijn)
- C: indien A of B ontbreekt, maken we zelf een "logische aansluiting"

> [name=Jo] C
> [name=Joost] B
> [name=Thierry]C
> [name=Seppe] A
> [name=s8evq] A
> [name=Pieter VDVN]
> [name=Thibault Mol]

* Vote 4: stukken fietssnelweg die befietsbaar zijn maar niet aangeduid, worden gemapped in een relatie zoals Vote 1, met toevoeging state=proposed

> [name=Jo] JA
> [name=Joost] JA
> [name=Thierry] JA
> [name=Seppe] JA
> [name=s8evq] JA
> [name=Pieter VDVN]
> [name=Thibault Mol]

* Vote 5: we bundelen de bovenstaande onderdelen in één superrelatie.
- A: nooit
- B: ja, als "gewone" relatie
- C: ja, met state=proposed zolang niet alles gesignaliseerd is
- D: ja, maar langer op state=proposed. Het wordt pas een gewone relatie als alles gesignaliseerd is én alle niet-gerealiseerde stukken weggewerkt zijn

> [name=Jo] C
> [name=Joost] C of D (geen voorkeur)
> [name=Thierry]C
> [name=Seppe] A
> [name=s8evq] B
> [name=Pieter VDVN]
> [name=Thibault Mol]

### to do
- overpass queries voor alle varianten hierboven
- visualisatie van de verschillende varianten hierboven (in QGIS? Mapcomplete?)

---------------

## Context

0. Do-ocracy
Recht van wie het werk doet. Binnen bepaalde grenzen!

1. Ground truth
- enkel wat zichtbaar is in het echt wordt gemapped
- met uitzonderingen! (gemeentegrenzen, wettelijke beperkingen op gebruik, adressen in zekere zin..)
- bijvoorbeeld: virtual node networks zijn controversieel, maar overwegend afkeurend bekeken. BFF: niet geschikt wegens niet aangeduid

2. Complexe fietssnelwegen

Twee assen:
- bruikbaarheid/bestaan van de wegen
- aangeduid als netwerk

Constructiegraad:
- gerealiseerd als fietssnelweg
- bestaat als befietsbaar pad
- bestaat als onbefietsbaar pad/veldweg
- bestaat als wenslijn die vergund is
- bestaat als gedroomde wenslijn

Netwerk
- aangeduid
- niet aangeduid
- officiële omleiding (vaak bewegwijzerd)
- "verzonnen" omleiding (vanuit het idee dat de route 'volledig' moet zijn)

There is ongoing discussion about the data model for these cycle highways. Matters are complicated by their continued development. For an intro, see this diary post https://www.openstreetmap.org/user/Polyglot/diary/393911 and its comments.
Two main questions about current mapping practices can be distilled from that discussion:

* On trajectories proposed by the government, should we wait until there are signposts to remove the state=proposed tag (following the principle to map what's on the ground), or could some parts be seen as 'realised' without signposts?
* When there are parts of the proposed trajectories that have no cyclable infrastructure yet, can we include an "alternative that can be used today" in OSM? Is there a way to overcome the subjectivity inherent to choosing such a deviation?

3. Uitwegen

- langzaam op basis van nieuwe consensus
- snel met hulp

## Input provincies

Officiële omleidingen

## Mapping
* Momenteel wordt een superroute relatie gebruikt met daaronder afzonderlijke relaties voor
* de befietsbare stukken (zonder specifieke tags)
* de omleidingen (omleiding in de naam van de relatie en "alt" als suffix in de ref van de relatie)
* de wenslijnen die nog niet gerealiseerd zijn (met "wenslijn" in de naam en proposed=yes + state=proposed tag)

### Overpass Turbo queries - fietssnelweg F2
#### fietssnelweg F2 - bestaande weg
`[out:json][timeout:50];area(3600053134)->.searchArea;(rel["cycle_network"="cycle_highway"][state!~proposed][ref=F2] (area.searchArea);rel(r););way(r)[highway!~proposed];out body;>;out skel qt;`
#### fietssnelweg F2 - wenslijn, bestaande weg
`[out:json][timeout:50];area(3600053134)->.searchArea;(rel["cycle_network"="cycle_highway"][state=proposed][ref=F2] (area.searchArea);rel(r););way(r)[highway!~proposed];out body;>;out skel qt;`
#### fietssnelweg F2 - wenslijn, geen bestaande weg
`[out:json][timeout:50];area(3600053134)->.searchArea;(rel["cycle_network"="cycle_highway"][state=proposed][ref=F2] (area.searchArea);rel(r););way(r)[highway=proposed];out body;>;out skel qt;`
#### fietssnelweg F2(alt) - voorgestelde omleiding langs bestaande wegen
`[out:json][timeout:50];area(3600053134)->.searchArea;(rel["cycle_network"="cycle_highway"][ref=F2alt](area.searchArea);rel(r););way(r);out body;>;out skel qt;`

## Datamodel

* route zelf: master relatie state=proposed tot wanneer?
* subroutes:
* omleiding enkel indien "officieel": state=temporary
* wenslijn: state=proposed , maar controversieel. Eventueel nog geen highway tag
* stukken van definitief tracé die bereidbaar zijn: state=proposed

Probleem:
- onderscheid tussen iets dat "af" is en iets dat niet af is?
- fietssnelweg is de route
- effectieve realisatie is in functie van eigenschappen van de weg