---
title: 'Công nghệ Blockchain'
disqus: hackmd
---
Gioi thiệu công nghệ blockchain
===
![downloads](https://img.shields.io/github/downloads/atom/atom/total.svg)
![build](https://img.shields.io/appveyor/ci/:user/:repo.svg)
![chat](https://img.shields.io/discord/:serverId.svg)
## Mục lục
[TOC]
:::info
Tiếp cận Blockchain bằng khó khăn của kiến trúc tập trung để làm
:::
## Kiến trúc tập trung (centralization)
Kiến trúc tập trung (client-server) có nhược điểm là
1. Bị kiểm soát bởi bên thứ ba có thẩm quyền như là Ngân hàng, Nhà nước, Các công ty doanh nghiệp uy tín
2. Phí giao dịch cao (phí cố định và 1-3%)
3. Sự cố đơn điểm(Single Point Failure) dẫn đến trường hợp nếu trung tâm xử lý gặp sự cố thì cả hệ thống sẽ bị sập
4. Có thể hack
Bốn nhược điểm của mô hình tập trung là động lực lớn để cộng đồng sáng tạo và ủng hộ kiến trúc phi tập trung
:::info
Thiếu ảnh minh họa về bên thứ ba có thẩm quyền, single point failure
Minh họa ảnh những điểm mà khó hiểu
:::
Kiến truc phi tập trung (decentralization)
---
Cải thiện được cả 4 nhược điểm của kiến trúc tập trung
1. Thay vì bị kiểm soát bởi bên thứ ba có thẩm quyền thì Hệ thống bỏ qua các trung gian, các giao dịch sẽ được luân chuyển giữa các bên ngang hàng với nhau.
2. Các điểm giao dịch sẽ hướng dẫn các điểm giao dịch mới vào hệ thống
3. Nếu có sự cố sập ở một điểm giao dịch thì cả mạng lưới vẫn tiếp tục hoạt động
4. Muốn đánh sập mạng lưới thì kẻ tấn công phải đánh sập từng điểm giao dịch một mà hiện nay mạng lưới có hàng triệu ĐGD trên toàn thế giới
Nhưng câu hỏi đặt ra ở đây khi loại bỏ người quản trị hệ thống thì
- Ai sẽ là người duy trì mạng lưới khi có giao dịch mới
- Ai sẽ là người chứng thực giao dịch đó là an toàn, hợp lý
- Làm cách nào để có sự đồng thuật giữa hàng triệu ĐGD, trong khi có khả năng có một số ĐGD cố tình làm giả, nói dối mạng lưới
:::info
Thiếu ảnh minh họa về p-2-p network
:::
Để trả lời ba câu hỏi trên thì kiến trúc Blockchain đã giải quyết đc như thế nào ?
Blockchain là gì?
---
Định nghĩa
Blockchain is a cryptographically secure protocol for building an immutable (extremely hard to change), digital Data Structure (Ledger) that is used to maintain a continuosly growing list of records of aset transactions between members in a Public or Private peer-to-peer network
Blockchain là một hạ tầng (protocol) để xây dựng một cấu trúc kỹ thuật số bất biến, có nhiệm vụ duy trì một danh sách các dữ kiệu tăng liên tục giữa các điểm giao dịch trong mạng lưới ngang hàng công khai hoặc cá nhân
Đơn giản, Blockchain như trò chơi "rồng rắn lên mây".
mỗi khối trong con rồng sẽ lưu trữ dữ liệu
và đều có sự liên kết chặt chẽ với khối trước đó.
Chỉ cần một khối bị vỡ kết nối là nguyen một "con rồng" có khả năng bị vỡ vụn.
Các thành phần
1. Mạng lưới p2p
2. Cấu trúc dữ liệu
3. Mã hóa (cryptography)
6. Luật đồng thuận (Decentralized Concensus)
Đặc điểm của Blockchain
Bất biến nè
:::info
Mỗi thành phần là một bài
:::
Vị thế của Blockchain trong Internet
---
![](https://i.imgur.com/zyPSwxv.png)
Trong Internet 3.0 thì Protocol Layer sẽ được thay thế bởi Blockchain Protocol
Điều này sẽ xây dựng nên một internet of value và Internet of Trust. Một internet của niềm tin và giá trị
Gía trị sẽ mang những đặc điểm
Định luật bảo toàn giá trị =>Gía trị không tự sinh ra cũng ko tự mất đi, chỉ chuyển từ người này qua người khác.
:::info
một bài về góc nhìn kinh tế, áp dụng 10 nguyên tắc vàng của kinh tế
https://en.wikiversity.org/wiki/10_Principles_of_Economics#:~:text=The%20cost%20of%20something%20is,can%20make%20everyone%20better%20off
:::
## Các giai đoạn và thách thức của blockchain
Blockchain 1.0 Bitcoin tượng đài của Blockchain
Blockchain 2.0 Ethereum
Blockchain 3.0 ?? maybe là Pokadot =)))
:::info
Mỗi Blockchain là thêm 5 bài viết
:::
Tổng cộng là 21 bài viết cho tổng quan về blockchain
---
###### tags: `Templates` `Documentation`