---
title: Policy summary Polish
tags: languages, live-v0.1.3, polish, policy
permalink: https://c19vax.scibeh.org/pl/summary
lang: pl
---
{%hackmd GHtBRFZdTV-X1g8ex-NMQg %}
# Poradnik skutecznej komunikacji na temat szczepień przeciwko COVID-19: Podsumowanie dla decydentów
:::success
Styczeń 2021, Opracowanie stworzone przez [PolicyBristol](mailto:policy-bris@bristol.ac.uk), Uniwersytet Bristolski.
Tłumaczenie: Beata Kuśmider i Mateusz Kozak
:::
<span style="font-size:24px">[PDF](https://osf.io/462w8/)</span>
---
[TOC]
---
## O Poradniku
:::spoiler Zespół ekspertów naukowych pod kierownictwem Uniwersytetu Bristolskiego stworzył przewodnik internetowy do pomocy w zwalczaniu dezinformacji o szczepieniach przeciwko COVID-19.
<br>
Tematy omówione w poradniku to między innymi zachowania i postawy społeczne, polityka, fakty i dezinformacja.
Celem tego przewodnika jest wyposażenie ludzi w praktyczne porady i zapewnienie dostępu do aktualnych informacji i dowodów, żeby umożliwić rzetelne informowanie o szczepionkach, łagodzenie lęków i konstruktywne mierzenie się z mitami. Przewodnik zawiera:
- Podstawowe fakty i informacje o szczepieniach i ich przyjmowaniu
- Porady o tym, jak rozmawiać z osobą wyrażającą niepewność co do szczepionki
- Oparte na dowodach naukowych strategie komunikacyjne do zwalczania mitów i ograniczania dezinformacji
Poradnik zawiera odnośniki do „[żywej biblioteki](https://c19vax.scibeh.org)” informacji, która będzie regularnie aktualizowana.
Poradnik i Wiki zostały stworzone przez [projekt SciBeh](https://c19vax.scibeh.org/contributors).
[**Skontaktuj się z autorami poradnika**](mailto:contact@scibeh.org).
:::
## Podstawowe fakty i informacje o szczepieniach i ich przyjmowaniu
:::spoiler Szczepienia pomagają chronić ludzkie życie.
<br>
W każdej minucie, szczepienia ratują 5 ludzkich istnień. Szacuje się, że samo w sobie wyeliminowanie ospy prawdziwej - poważnej choroby, która pozostawiła blizny na całe życie tym, którzy przeżyli - ratuje 5 milionów ludzkich istnień rocznie. Gdyby szczepionka nie wyeliminowała ospy prawdziwej, każdego dnia ktoś umierałby na tę chorobę co 6 sekund. Przed wprowadzeniem szczepionki, do 1980 roku, odra spowodowała na całym świecie ponad 2,6 miliona zgonów.
:::
:::spoiler Szczepionki chronią życie tylko wtedy, gdy ludzie je przyjmują.
<br>
Na szczęście większość ludzi to robi. Dla przykładu: 85% dzieci na całym świecie jest zaszczepionych przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi, a w 125 krajach ta liczba przekracza 90%. Zdecydowana większość ludzi w większości krajów szczepi swoje dzieci, wnosząc w ten sposób istotny wkład w zdrowie publiczne i ochronę życia.
:::
## Szczepienia przeciwko COVID-19
:::spoiler COVID-19 jest poważną chorobą.
<br>
Tylko w ciągu 10 miesięcy, koronawirus SARS-CoV-2 zainfekował ponad 78 milionów ludzi, zabijając 1,7 miliona z nich. Chorzy na COVID-19 wymagają intensywnej opieki medycznej sześć razy częściej niż miało to miejsce w czasie pandemii grypy w 2009 roku. Wiele osób, które przeżyły chorobę, boryka się z niekiedy poważnymi, długotrwałymi problemami zdrowotnymi.
:::
:::spoiler Zmiany zachowań, takie jak izolowanie się w przypadku wystąpienia objawów, noszenie maseczek i zachowywanie fizycznej odległości od innych spowolniły rozprzestrzenianie się wirusa.
<br>
Jednak szczepienia zapewniają lepszą drogę wyjścia z pandemii COVID-19, a naukowcy opracowali już kilka wysoce skutecznych szczepionek przeciwko COVID-19.
:::
## Badania kliniczne szczepionek przeciwko COVID-19
Ze względu na zagrożenia związane z COVID-19 i powszechność choroby, możliwe było przyspieszenie badań klinicznych bez narażania bezpieczeństwa:
* Finansowanie badań nie było przeszkodą, a w przedsięwzięciu wzięły udział tysiące naukowców.
* Do badań klinicznych szczepionek przeciwko COVID-19 przeprowadzonych w 2020 roku natychmiast zgłosiły się dziesiątki tysięcy ochotników. Dla porównania, rekrutacja znacznie mniejszej liczby uczestników do takich badań w innych przypadkach zajmuje często od 12 do 18 miesięcy.
* Szczepionki przeciwko COVID-19 zostały przetestowane przy udziale większej liczby uczestników niż wiele wcześniejszych szczepionek przeciwko innym chorobom.
* Z powodu szybkiego rozprzestrzenienia się COVID-19 w społeczeństwie, obserwacje dotyczące skuteczności szczepionek w oparciu o naturalnie następujące zakażenia dostarczyły wyników szybciej niż w przypadku innych, rzadszych chorób.
* Firmy farmaceutyczne podjęły ryzyko finansowe i zaczęły inwestować w produkcję wcześnie, dzięki czemu uniknięto opóźnień między zakończeniem testów a wprowadzeniem szczepionek do obrotu.
Tak jak w przypadku wszystkich leków, szczepionka przeciwko COVID-19 może wywołać skutki uboczne. Te skutki są jednak krótkotrwałe (między 24 a 48 godzin), a poważne powikłania (reakcje alergiczne) są niezwykle rzadkie. Faktem pozostaje, że zagrożenia wynikające z zachorowania na COVID-19 zdecydowanie przewyższają ryzyko związane ze szczepieniem.
## Postawy społeczne a szczepienia
Badania przeprowadzone w kilku krajach pokazują, że większość społeczeństwa uznaje znaczenie szczepień przeciwko COVID-19 i chętnie się zaszczepi.
Badanie przeprowadzone w Wielkiej Brytanii w kwietniu 2020 roku wykazało też, że zaufanie do naukowców wzrasta: 64% respondentów wskazało, że pandemia sprawiła, że są bardziej skłonni słuchać naukowców i badaczy.
Ludzie są bardziej skłonni do przyjęcia szczepień, gdy:
* Są one bezpłatne, łatwo dostępne i dogodnie zorganizowane.
* Są przekonani o bezpieczeństwie szczepionki i ufają systemowi, który jej dostarcza.
* Zalecają im to ich lekarze.
* Osoby, które są dla nich wzorami do naśladowania, przyjaciele i rodzina oraz inni „tacy jak oni” zostali już zaszczepieni.
* Przypomina im się, że ich działania mogą zwiększyć odporność w ich społeczności i pomóc innym.
* Zdają sobie sprawę z zagrożeń związanych z chorobą i rozumieją, że szczepienia są skutecznym środkiem zapobiegawczym.
Czynniki zwiększające niechęć do szczepień przeciwko COVID-19 to:
* Powody ideologiczne.
* Około jednej trzeciej tych, którzy nie planują się zaszczepić przeciwko COVID-19 to zadeklarowani przeciwnicy szczepień, którzy często wierzą w teorie spiskowe.
* Obawy o bezpieczeństwo.
* Przedstawiciele marginalizowanych społeczności zazwyczaj doświadczają przeszkód i nierówności w opiece zdrowotnej. Często dzielą też kolektywne historie doświadczeń z niewłaściwą opieką medyczną, które wpływają na ich obecne zaufanie.
* Niektórzy zamierzają zostać „pasażerami na gapę”, pozwalając innym się zaszczepić i korzystać z odporności stadnej.
* Niektóre młode i zdrowe osoby wierzą, że COVID-19 nie stanowi dla nich zagrożenia.
----
{%hackmd GHtBRFZdTV-X1g8ex-NMQg %}
{%hackmd TLvrFXK3QuCTATgnMJ2rng %}
{%hackmd oTcI4lFnS12N2biKAaBP6w %}