###### tags: `stakedao`
# MEV Nedir?
Blok zincirlerin çalışması, madenciler veya doğrulayıcılar arasında fikir birliğinin sağlanmasına bağlıdır. Sürecin başarıyla sonuçlanması, zincir tarafından kullanılan fikir birliği mekanizmasına bağlıdır. Mantık aynıdır - çoğunluğun zincire eklenecek her yeni bloğun geçerliliği konusunda hemfikir olmasını sağlamak.
Bununla birlikte her yeni blok için, bloğu “inşa etmekten” tek bir madenci veya doğrulayıcı sorumludur. Bu süreç, ağın henüz işlenmemiş bekleyen işlemlerini gözden geçirmek, bloğa hangi işlemlerin dahil edileceğine karar vermek ve yürütülecekleri sırayı belirlemekten oluşur. Önerilen blok daha sonra ağdaki diğer *node*'lar tarafından onaylanmak veya reddedilmek üzere yayınlanır.
Bu sorumluluk, blok teklif sahibi için standart madencilik ödüllerinin yanı sıra potansiyel olarak çok kazançlı bir fırsatla sonuçlanır. Bir madenci/doğrulayıcı, botların kullanımı yoluyla diğer kullanıcıların bekleyen işlemlerinin sıralamasından yararlanabilir. Bu şekilde kazanılan ek potansiyel gelir için kullanılan terim *Miner Extractable Value* veya MEV'dir ve ilk olarak [Flashboys 2.0](https://arxiv.org/pdf/1904.05234.pdf) makalesinde kullanılmıştır.
MEV çeşitli şekillerde yakalanabilir:
* Ön İşleme
Bekleyen işlemler, [arbitraj](https://academy.stakedao.org/what-is-arbitrage/) fırsatları, [likidasyonu](https://academy.stakedao.org/what-are-liquidations/) kolaylaştırma veya nadir [NFT](https://academy.stakedao.org/what-are-nfts/)'lerin basımı gibi karlı işlemler için taranır. Orijinal işlemin yürütülmesinden önce karlı bir işlemin bir klonunu gönderilir.
* Geri İşleme
Bir işlemin etkilerinden yararlanılır. Örneğin [fiyat etkisi](https://academy.stakedao.org/what-is-an-automated-market-maker/) bir arbitraj fırsatı olarak değerlendirilebilecek büyük bir [DEX](https://academy.stakedao.org/what-is-a-decentralised-exchange/) ticareti gibi.
* Sandviç Saldırıları
Büyük DEX alım satımları hem ön işletmeli olabilir (fiyatı şişirmek için bir varlık satın alarak) hem de orijinal işlem aynı varlığı satın aldıktan ve fiyatını daha da artırdıktan sonra geri işletilebilir (varlığı daha yüksek fiyattan yeniden satarak).
Çoğu MEV'in aslında madenciler/doğrulayıcılar tarafından değil, madencilere işlemlerini sistemin belirli bir noktasına dahil etmek için daha yüksek [gas ücretleri](h[ttps://](https://academy.stakedao.org/what-is-gas/)) ödeyen "arayanlar" olarak bilinen bağımsız kullanıcılar tarafından yakalandığını belirtmek gerekir. Arayıcılar, mempool'u (blok zincirinin herkese açık olan gönderilen ve bekleyen işlemler listesi) tarayarak MEV fırsatlarını tespit edebilirler.
Madencilerin MEV'i yakalamak için daha fazla kaynak ayırmayı tercih ettikleri bir gelecek, fikir birliği sorunlarına yol açabilir (kayıp MEV'i çıkarmak için halihazırda çıkarılan blokları yeniden düzenleme durumunda) ve merkeziyetsizliği riske atabilir (madenciler/doğrulayıcılar, ölçek ekonomiler yoluyla MEV çıkarımını artırmak için kaynakları birleştirirse).
[Flashbots](https://github.com/flashbots/pm), “mevcut MEV çıkarma tekniklerinin olumsuz sonuçlarını ve MEV'in neden olabileceği riskleri azaltmak” için çalışıyor. Flashbots, sorumlu MEV ayıklamasını kolaylaştırmayı ve aynı zamanda DeFi kullanıcılarına koruma sağlamayı amaçlar.
MEV tabanlı manipülasyona açık olabilecek işlemler, "paketlere" sarılmak üzere Flashbot'lar aracılığıyla gönderilebilir. Bu paketler daha sonra, yüksek işlem ücretiyle birlikte bekleyen işlemlerin mempool'unu atlayarak doğrudan madencilere gönderilir. Bu şekilde kullanıcıların işlemleri korunur ve madencilerin MEV ayıklamalarını uç noktalara götürmemeleri teşvik edilmiş olur.