# 2025w17 Taigibun ## 水豚 0417 https://hackmd.io/@Urbaner/taigibun Chúi-ti chín sio̍k-î Chúi-tûn A-kho, m̄-koh chìn-chêng chham kî-tha í-keng choa̍t--khì ê chhin-iân chéng lóng hun-lūi tī chúi-ti kho (Hydrochoeridae) chi-hā. 2002 nî, hun-chú hē-thóng hoat-seng gián-kiù hián-sī chúi-ti sio̍k kah Gâm Tûn-chhí Sio̍k koan-hē chin óa, in-chhú kā che nn̄g sio̍k pun hō͘ chò-hóe: hun-lūi tī Tûn-chhí Kho tang-tiong. Iah-m̄-koh kó͘ seng-bu̍t ê hun-lūi iah-sī iōng í-chá ê lāu hong-hoat. Kâng-sî, i ê oán-kó͘ kīn-chhin ê hun-lūi tē-ūi mā tiāⁿ-tiāⁿ chiok bô ún-tēng. Kàu taⁿ ûi-chí, ū chin chē chéng lóng í-keng sóa-khì bô-kāng kho chi-hā. Goân-in chú-iàu sī, chúi-ti chham i ê chhin-iân tōng-bu̍t ê Āu-chan: nā bô-kāng chéng tio̍h chha chiok chē. Pí-lû kóng, í-chêng bat kin-kù bô-kâng ê āu-chan hun-ōe--chhut 4 sio̍k 7 chéng bô-kâng ê seng-bu̍t, tān-sī āu-lâi chiah khak-tēng sī bô-kâng ê nî-hòe kai-tōaⁿ ê Cardiatherium paranense niā-niā. Chúi-ti ê Chéng-ka-sû hydrochaeris kah sio̍k-miâ kāng-khoán, lóng sī Hi-lia̍p-gí ὕδωρ (hoat-im: hydor; chúi) kah χοίρος (hoat-im: choiros; ti) lâi--ê. 水知tsín屬於水脣啊科，毋過進前摻其他已經絕--去的親沿種攏分類佇水知科（Hydrochoeridae）之下。2002年，分子系統發生研究顯示水豬屬佮癌脣鼠俗關係真倚，因此共這卵熟分予做伙：分類佇脣鼠科當中。猶毋過古生物的分類抑是用以早的老方法。仝時，伊的遠鼓近親的分類地位嘛定定足無穩定。到今為止，有真濟種攏已經徙去無仝科之下。原因主要是，水知參伊的親沿動物的後齻：若無仝種著差足濟。比如講，以前捌根據無仝的後齻分話--tshut4俗7種無仝的生物，但是後來才確定是無仝的年歲階段的Cardiatheriumparanense爾爾。 水知的種加詞hydrochaeris佮俗名仝款，攏是嘻粒語ὕδωρ（發音：hydor；水）佮χοίρος（發音：choiros；豬）來--的。 猶-毋-過｜iah-m̄-koh 古｜kóo 生-物｜sing-bu̍t 的｜ê 分-類｜hun-luī 抑-是｜iah-sī 用｜iōng 以-早｜í-tsá 的｜ê 老｜lāu 方-法｜hong-huat 。｜. 仝｜kâng 時｜sî ，｜, 伊｜i 的｜ê 遠｜uán 鼓｜kóo 近-親｜kīn-tshin 的｜ê 分-類｜hun-luī 地-位｜tē-uī 嘛｜mā 定-定｜tiānn-tiānn 足｜tsiok 無｜bô 穩-定｜ún-tīng 。｜. 到-今｜kàu-tann 為-止｜uî-tsí ，｜, 有｜ū 真｜tsin 濟｜tsē 種｜tsíng 攏｜lóng 已-經｜í-king 徙-去｜suá-khì 無-仝｜bô-kāng 科｜kho 之-下｜tsi-hā 。｜. 原-因｜guân-in 主-要｜tsú-iàu 是｜sī ，｜, 水｜tsuí 知｜ti 參｜tsham 伊｜i 的｜ê 親｜tshin 沿｜iân 動-物｜tōng-bu̍t 的｜ê 後-齻｜āu-tsan ：｜: 若｜nā 無-仝｜bô-kāng 種-著｜tsíng-tio̍h 差｜tsha 足｜tsiok 濟｜tsē 。｜. 比-如｜pí-lû 講｜kóng ，｜, 以-前｜í-tsîng 捌｜bat 根-據｜kin-kù 無-仝｜bô-kâng 的｜ê 後-齻｜āu-tsan 分｜hun 話｜uē --tshut｜--tshut 4｜4 俗｜sio̍k 7｜7 種｜tsíng 無-仝｜bô-kâng 的｜ê 生-物｜sing-bu̍t ，｜, 但-是｜tān-sī 後-來｜āu-lâi 才｜tsiah 確-定｜khak-tīng 是｜sī 無-仝｜bô-kâng 的｜ê 年-歲｜nî-huè 階-段｜kai-tuānn 的｜ê Cardiatherium｜Cardiatherium paranense｜paranense 爾-爾｜niā-niā 。｜.